Zagadnienie przedmiotu Kategorii Arystotelesa w interpretacji Boecjusza

Tomasz Tiuryn

W opracowaniach historycznych poświęconych twórczości Boecjusza spotyka się czasem twierdzenie, że jego koncepcję uniwersaliów cechuje wyraźna dwoistość. Zgodnie z tym poglądem traktaty teologiczne oraz O pocieszeniu jakie daje filozofia uznają gatunki i rodzaje nie tylko za rzeczywiste byty, ale też za coś, co istnieje w sposób doskonalszy niż pojedyncze rzeczy poznawalne zmysłowo. Z kolei o komentarzach do pism Arystotelesa i Porfiriusza twierdzi się, że stawiają one realność uniwersaliów pod znakiem zapytania, a nawet jeśli przyznają, że rodzaje i gatunki są realne, to jednak ich status bytowy jest o wiele niższy niż status materialnych konkretów. […]
[C]elem niniejszego artykułu będzie uzasadnienie trzech stwierdzeń: po pierwsze, że pogląd Boecjusza w sprawie przedmiotu Kategorii nie ma zabarwienia nominalistycznego czy antyrealistycznego; po drugie, że Boecjusz w In-Cat. przejawia nastawienie realistyczne; i po trzecie, że jego stanowisko w sprawie przedmiotu jest elementem neoplatońskiej interpretacji Kategorii, której celem jest pogodzenie tezy Arystotelesa z realistycznymi tezami neoplatonizmu.

Słowa kluczowe: Boecjusz · Arystoteles · kategorie · uniwersalia

Tomasz Tiuryn — dr, adiunkt w Zakładzie Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej na Uniwersytetcie Warszawskim.   »  

Pismo założone przez Leszka Kołakowskiego, Bronisława Baczkę i Jana Garewicza ukazuje się nieprzerwanie od 1957 r.

Instytut Filozofii i Socjologii PAN Archiwum Warszawskiej Szkoły Historii Idei Bibliografia Filozofii Polskiej The Interlocutor Wydawnictwo IFiS PAN Polskie Towarzystwo Filozoficzne
© Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej 1957-2010.